Węże kompozytowe
Węże kompozytowe – informacje ogólne
Węże kompozytowe to lekkie i bardzo elastyczne węże o specjalnej, wielowarstwowej konstrukcji. Składają się z wielu warstw folii lub tkaniny tworzywowej, nawiniętej spiralnie w postaci pasów pomiędzy dwoma spiralami z drutu: wewnętrzną i zewnętrzną. W zależności od zastosowanego materiału tworzywa (polipropylen, poliamid, ECTFE) oraz drutu (stal ocynkowana, stal nierdzewna, aluminium, stal pokryta polipropylenem) przeznaczone są do przesyłania chemikaliów (również agresywnych), produktów ropopochodnych, ciekłego gazu, stężonych alkoholi itp. Stosowane są przede wszystkim do rozładunku i załadunku cystern samochodowych, kolejowych i w transporcie morskim (statek-brzeg i statek-statek) oraz w instalacjach przemysłowych. Węże dostarczane są w postaci gotowych, przetestowanych ciśnieniowo przewodów, zakończonych różnymi końcówkami i złączami. Kompozytowe węże przeładunkowe stanowią często wyposażenie urządzeń napełniania i opróżniania (UNO) w terminalach przeładunkowych lądowych i portowych. W Polsce węże przeładunkowe podlegają wymogom Transportowego Dozoru Technicznego i dostarczane są z odpowiednimi świadectwami TDT.
Wszystkie przewody kompozytowe dostarczane przez Tubes International są testowane ciśnieniem próbnym i sprawdzane pod względem przewodności elektrycznej. W wielu przypadkach istnieje możliwość naprawy przewodu polegającej na ponownym zamontowaniu końcówki. Wymiana powinna być przeprowadzana przez dostawcę – Tubes International.
Węże nadające się do substancji ropopochodnych i chemicznych w określonym zakresie znajdują się również w innych rozdziałach działu WĘŻE PRZEMYSŁOWE, a w szczególności: węże do produktów ropopochodnych, węże chemiczne, węże teflonowe, węże metalowe ciśnieniowe, węże odciągowe i wentylacyjne.
Węże kompozytowe posiadają specyficzną, złożoną konstrukcję, całkowicie odbiegają od budowy węży konwencjonalnych (np. węży gumowych, stalowych). Spirala wewnętrzna zapewnia wytrzymałość węża na podciśnienie. Nałożone na nią warstwy tkaniny i folii stanowią uszczelnienie i wzmocnienie węża i są kombinacją różnych materiałów w zależności od wersji. Takie rozwiązanie zapewnia dużą odporność ciśnieniową, chemiczną, termiczną oraz elastyczność. Odpowiedni dobór tych materiałów zapewnia odporność chemiczną, temperaturową i ciśnieniową. Spirala zewnętrzna spaja wszystkie elementy w całość, nadając jednocześnie odporność na przetarcia i urazy mechaniczne.
|  |
Ze względu na specyficzną konstrukcję oraz skomplikowaną technologię zakuwania, węże kompozytowe dostarczane są tylko w postaci gotowych przewodów, zakończonych różnymi końcówkami (gwinty wewnętrzne, zewnętrzne, kołnierze, złącza cysternowe, złącza TW, złącza CAMLOCK, itp.). Do bardzo agresywnych substancji chemicznych używane są końcówki ze stali nierdzewnej pokryte ECTFE (polimerem fluorowym zbliżonym do teflonu). Istnieje specjalna, ognioodporna wersja węża FIRESAFE – kontakt z Tubes International.
Węże kompozytowe są zaprojektowane i wyprodukowane zgodnie z wysokimi standardami i są zgodne z różnymi normami międzynarodowymi i amerykańskimi. Wśród nich należy wymienić:
- Norma EN 13765:2018 określa szereg wymagań dla węży i przewodów wielowarstwowych z tworzyw termoplastycznych (niewulkanizowane) do przesyłu węglowodorów, rozpuszczalników i chemikaliów, w tym: średnicy wewnętrznej, maksymalnego ciśnienia roboczego, minimalnego promienia zagięcia, zakresu temperatury pracy, własności elektryczne itd. Węże typu 1 nadają się do zastosowań oparowych, natomiast węże typu 2, 3 oraz 4 znajdują zastosowanie w mediach płynnych.
- IGC Code – (rozwinięciem tego skrótu jest International Code for the Construction and Equipment of Ships Carrying Liquefied Gases in Bulk) – jest to międzynarodowy kodeks budowy i wyposażenia statków, przewożących skroplony gaz luzem. Przepisy te zostały przyjęte w 1983 roku przez IMO (International Maritime Organization – Międzynarodowa Organizacja Morska). Węże o dużej wytrzymałości do statków oceanicznych mogą być zatwierdzone zgodnie z przepisami IMO Code, wymaganiami BCH i IBC.
- IBC Code – międzynarodowa norma, która zawiera wymagania dotyczące przewozu drogą morską luzem niebezpiecznych chemikaliów i szkodliwych substancji ciekłych.
- USCG (United States Coast Guard) – do zastosowań morskich, agencja federalna odpowiedzialna za bezpieczeństwo na morzu i ochronę środowiska w portach i drogach morskich.
- AS 2683-2000 – w niniejszej australijskiej normie określono wymagania dotyczące węży i ich zespołów do przesyłu ropy naftowej i produktów naftowych (z wyjątkiem gazu płynnego), w temperaturach produktu do +65°C i temperaturze otoczenia w zakresie od -20°C do +55°C.
Przy doborze materiałów pod względem odporności chemicznej (materiały, które mają bezpośredni kontakt z przesyłanym medium) należy uwzględnić zarówno materiał warstwy wewnętrznej węża jak i spirali wewnętrznej. Ważne jest również uwzględnienie korozyjnego oddziaływania środowiska zewnętrznego, np. opary kwasu solnego, istotne jest wtedy uwzględnienie odporności materiałów pokrycia i spirali zewnętrznej.
| oznaczenia w indeksie | materiał spirali wewnętrznej | materiał spirali zewnętrznej |
|---|---|---|
| GG | stal galwanizowana | stal galwanizowana |
| AG | aluminium | stal galwanizowana |
| AA | aluminium | aluminium |
| PG | stal pokryta polipropylenem | stal galwanizowana |
| NG | stal pokryta nylonem | stal galwanizowana |
| SG | stal AISI 316 | stal galwanizowana |
| PS | stal pokryta polipropylenem | stal AISI 316 |
| SS | stal AISI 316 | stal AISI 316 |
| PP | stal pokryta polipropylenem | stal pokryta polipropylenem |
| materiał tkaniny i folii |
| polipropylen |
| poliamid |
| PTFE |
| ETFE (ECTFE) |
| poliester |
| włókno aramidowe |
| włókno szklane |
Ze względu na wzrastające użycie biopaliw problem prawidłowego doboru węża do tego zastosowania jest bardzo istotny. W szczególności biodiesel zawiera komponenty takie jak estry olejów roślinnych, które oddziałują niszcząco na elastomery i tworzywa sztuczne używane do produkcji węży i uszczelnień (nitryl, polipropylen, PVC i inne). Również niektóre materiały metalowe używane do wykonania końcówek i wyposażenia wpływają niekorzystnie na właściwości paliw. Mosiądz, brąz, miedź, ołów, cyna i cynk mogą przyspieszać procesy utleniania paliw i w reakcji z komponentami paliwa tworzyć nierozpuszczalne osady lub żele. Dlatego należy unikać zastosowania końcówek wykonanych ze stopów miedzi, lutowanych lub pokrytych powłoką cynkową. Zalecane natomiast jest stosowanie złączy i wyposażenia z aluminium, stali nierdzewnej lub stali węglowej nie cynkowanej. Do zastosowań do biopaliw rekomendowany jest wąż DANOIL9 oraz AEROSTAR.
Wszystkie typy węży kompozytowych mogą być wykonane w wersji trudnopalnej FIRESAFE. Posiada ona dodatkowe warstwy odbijające promienie cieplne i ognioodporne, co zapewnia utrzymanie szczelności i ciągłości przepływu przez określony czas, pozwalający na podjęcie działań awaryjnych. W czasie testów wąż FIRESAFE wypełniony paliwem lotniczym zachowywał szczelność w płomieniach o temperaturze +800°C przez ponad 30 minut i nie podtrzymywał palenia nawet w temperaturze +1200°C. Dodatkowo, po upływie czasu utrata szczelności następuje stopniowo poprzez ściankę węża, bez gwałtownego rozerwania i wypływu, co pozwala na prowadzenie akcji gaśniczej i ratunkowej.
Lista produktów:
Zawiesie do węża kompozytowego
wykonane z poliuretanu
Pierścienie ochronne
z gumy NBR, EPDM lub silikonu
